Răng sữa của trẻ em bị mòn được hình thành trong giai đoạn đầu đời, có vai trò quan trọng trong việc nhai và nuốt thức ăn của trẻ, đảm bảo cung cấp chất dinh dưỡng cho sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên, nếu trẻ không được chăm sóc răng miệng đúng cách và có những thói quen không tốt, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng và gây mòn răng sữa. Vì vậy, cha mẹ cần biết cách xử lý khi răng sữa của trẻ bị mòn để kịp thời điều trị và bảo vệ răng miệng của trẻ.
Những nguyên nhân gây ra tình trạng răng sữa của trẻ em bị mòn
Răng sữa bắt đầu mọc khi trẻ khoảng 6 tháng tuổi, sau đó sẽ hoàn thiện trong vài năm tiếp theo, đồng thời giúp trẻ ăn dặm và phát triển ngôn ngữ dễ dàng hơn. Răng sữa còn có vai trò định hình cung hàm và giữ vị trí cho răng vĩnh viễn. Do đó, dù là răng sữa, trẻ vẫn cần được chăm sóc răng miệng từ những ngày đầu tiên.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến mòn răng sữa và làm mất men bên ngoài của răng, làm cho trẻ dễ mắc sâu răng sữa. Một số nguyên nhân phổ biến gây sâu răng bao gồm vệ sinh răng miệng kém, trẻ lười đánh răng hoặc cha mẹ không giám sát việc đánh răng của trẻ đúng cách.
Ngoài ra, việc trẻ tiêu thụ nhiều thức ăn và đồ uống có hàm lượng axit cao, đường cao như sữa, kẹo, bánh… cũng là nguyên nhân chính gây mòn và sâu răng. Một nguyên nhân khác là thiếu fluor, một khoáng chất tự nhiên giúp bảo vệ men răng, ngăn ngừa sự mòn và sâu răng. Tuy nhiên, tình trạng này đang giảm dần ở các thành phố do việc bổ sung fluor trong nguồn nước máy cung cấp cho cộng đồng.
Dấu hiệu nhận biết răng sữa của trẻ em bị mòn
Tình trạng mòn răng sữa ở trẻ thường diễn ra trong khoảng thời gian dài và khó nhận biết trong giai đoạn ban đầu. Chỉ khi lớp men răng sữa bị mòn đã rất nhiều, chân răng sữa mới lộ ra, chúng ta mới có thể phát hiện. Khi đó, việc mòn men răng sữa đã ảnh hưởng lớn đến vẻ đẹp và sức khỏe răng miệng của trẻ. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo rằng khi răng sữa của trẻ mới mọc lên, cha mẹ nên đưa trẻ đến nha khoa để được bác sĩ kiểm tra và hướng dẫn về cách chăm sóc răng miệng.
Có một số dấu hiệu cho thấy tình trạng mòn răng sữa ở trẻ nhỏ như sau:
- Đau răng: Khi men răng sữa bị mòn, răng không còn lớp bảo vệ tốt. Việc mòn chân răng sữa cũng ảnh hưởng đến vùng nướu xung quanh, gây đau răng.
- Bề mặt răng sữa bị xỉn màu: Tại những vị trí răng sữa bị mòn, mất lớp men, xuất hiện một dải màu trắng xỉn trên bề mặt răng gần nướu. Khi tình trạng mòn trên răng sữa trở nên nghiêm trọng hơn, dải màu trắng xỉn này có thể chuyển sang màu vàng, nâu hoặc thậm chí đen. Điều này cho thấy tình trạng mòn răng sữa đã phát triển thành sâu răng.
- Răng sữa nhạy cảm hơn: Với việc mòn men răng sữa, răng trở nên nhạy cảm hơn, trẻ có thể cảm thấy khó chịu, đặc biệt khi tiếp xúc với thức ăn hoặc đồ uống quá lạnh hoặc quá nóng.
- Sưng tấy nướu xung quanh răng sữa: Bên cạnh tình trạng mòn và tiến triển của răng sữa, nướu xung quanh răng sữa bị tổn thương có thể sưng tấy, thậm chí chảy máu.
Cách xử lý khi răng sữa của trẻ em bị mòn mà cha mẹ cần biết
- Để điều trị răng sữa bị mòn và ngăn chặn tình trạng bệnh tiếp tục tiến triển, cha mẹ cần thực hiện các biện pháp khắc phục thích hợp. Quá trình điều trị mòn răng ở trẻ em phụ thuộc vào mức độ mòn. Cha mẹ nên đưa trẻ đến nha khoa để được khám và hướng dẫn về việc điều trị thích hợp.
- Trong trường hợp răng sữa bị mòn nhẹ, cha mẹ có thể áp dụng các phương pháp điều trị tại nhà, bao gồm sử dụng kem đánh răng chứa fluor, sản phẩm tái tạo men và súc miệng bằng nước.
- Ngoài việc khắc phục mòn răng sữa, việc tái tạo men răng sữa có thể được thực hiện để tạo lớp bảo vệ cho răng sữa thông qua các biện pháp phòng ngừa và sử dụng fluor. Các biện pháp ngăn ngừa mòn răng sữa bao gồm:
- Không cho trẻ bú bình khi ngủ vì điều này có thể tạo mảng bám và gây hại cho răng sữa. Nếu trẻ khó ngủ, có thể cho trẻ ngậm núm vú giả. Sau khi trẻ ngậm xong, cha mẹ nên cho trẻ uống nước và lau nướu, răng cho trẻ bằng khăn ẩm hoặc gạc chuyên dụng. Nên vệ sinh núm vú giả thường xuyên để tránh nhiễm trùng răng miệng cho trẻ. Không nên pha nước ngọt với sữa cho trẻ uống. Hạn chế cho trẻ uống nước ngọt và nước hoa quả đóng gói sẵn vì chúng chứa nhiều đường và axit.
- Nên hướng dẫn trẻ uống từ cốc từ khi còn nhỏ và khuyến khích trẻ uống nước thường xuyên, đặc biệt là sau khi ăn và uống sữa, để giúp làm sạch răng miệng và không tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
- Cha mẹ nên hướng dẫn và chăm sóc răng miệng cho trẻ từ khi còn nhỏ. Đối với trẻ từ 6 tháng tuổi, có thể sử dụng khăn ướt hoặc khăn mềm, bàn chải đánh răng để làm sạch răng của trẻ. Trẻ từ 18 tháng trở lên nên học cách chải răng nhẹ nhàng bằng bàn chải mềm và kem đánh răng chứa fluor.
Ngoài việc, đánh răng ít nhất hai lần một ngày, trẻ cần được làm sạch đường viền nướu kỹ càng và sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch mảng bám giữa các kẽ răng.
Hẹn kiểm tra răng miệng cho trẻ định kỳ mỗi 6 tháng. Trẻ đang được điều trị sâu răng nên được khám thường xuyên hơn để theo dõi tiến triển của bệnh.
Tóm lại, răng sữa bị mòn có thể xảy ra dễ dàng nếu cha mẹ không thể chú ý chăm sóc răng miệng cho trẻ. Chỉ cần tiến hành áp dụng những cách xử lý đơn giản khi răng sữa bị mòn như đã nêu, cha mẹ có thể tự tin giúp trẻ có một hàm răng sữa khỏe mạnh. Dù răng sữa bị mòn hoặc sâu, răng vĩnh viễn vẫn sẽ mọc bình thường, nhưng có nguy cơ mọc không đúng vị trí. Vì vậy, từ khi trẻ còn bé, cha mẹ cần lên kế hoạch chăm sóc răng sữa tốt để tạo điều kiện thuận lợi cho răng vĩnh viễn mọc đều và đẹp.
